Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Nowy Sączu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 października 2016 r.

Sąd Okręgowy w Nowym Sączu, III Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie

następującym:

Przewodniczący:	SSO Ewa Adamczyk SSO Agnieszka Skrzekut SSO Katarzyna Kwilosz-Babiś (sprawozdawca)
Protokolant:	insp. Jadwiga Sarota

po rozpoznaniu w dniu 4 października 2016 r. w Nowym Sączu

na rozprawie

sprawy z powództwa A. G. i K. G. (1) wspólników spółki cywilnej Zakład (...) S.C. w P.

przeciwko Skarbowi Państwa - Staroście (...)

o zmianę wysokości stawki procentowej i ustalenie wysokości opłaty rocznej z tytułu wieczystego użytkowania

na skutek apelacji powodów

od wyroku Sądu Rejonowego w Nowym Sączu, VII Zamiejscowy Wydział Cywilny
z siedzibą w Muszynie

z dnia 30 marca 2016 r., sygn. akt VII C 678/13

1.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że punktowi I. nadaje treść:

„ zmienia na 2 % wysokość stawki procentowej opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego nieruchomości położonej w K., obr. (...) S., stanowiącej działkę ewidencyjną nr (...) o pow. 1,3662 ha, objętej księgą wieczystą nr (...) Sądu Rejonowego
w Nowym Sączu X Zamiejscowego Wydziału Ksiąg Wieczystych z siedzibą w Muszynie począwszy od dnia 1 stycznia 2012r. i ustala, że opłaty roczne
z tytułu użytkowania wieczystego w/w nieruchomości wynoszą: od 1 stycznia 2012r. – 17 052,90 zł (siedemnaście tysięcy, pięćdziesiąt dwa złote, 90/100) a od 1 stycznia 2013r. – 10 238,30 zł (dziesięć tysięcy, dwieście trzydzieści osiem złotych, 30/100),”

2.  w pozostałej części apelację oddala,

3.  zasądza od Skarbu Państwa – Starosty (...) na rzecz powodów A. G. i K. G. (1) solidarnie kwotę 1200 zł (jeden tysiąc dwieście złotych) tytułem kosztów postępowania apelacyjnego.

(...)

Sygn. akt III Ca 431/16

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 30.03.2016r. (sygn. akt VII C 678/13) Sąd Rejonowy w Nowym Sączu VII Zamiejscowy Wydział Cywilny z siedzibą w Muszynie w sprawie z powództwa A. G. i K. G. (1)- wspólników Zakładu (...) s.c. w P. przeciwko Skarbowi Państwa – Staroście (...) o ustalenie opłaty rocznej za użytkowanie wieczyste ustalił wysokość opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego nieruchomości położonej w K. stanowiącej dz. ewid. nr (...) o pow. 1,3662 ha objętej księgą wieczystą (...), stanowiącej własność Skarbu Państwa w użytkowaniu wieczystym A. G. i K. G. (1)- wspólników Zakładu (...) s.c. w P. w kwocie 15.357,50 zł, co stanowi 3 % wartości nieruchomości, obowiązującą od 1.01.2013r. (pkt I), oddalił powództwo w pozostałej części (pkt II), nakazał ściągnąć solidarnie od powodów na rzecz Skarbu Państwa kwotę 1.556 zł tytułem kosztów sądowych (pkt III) i zniósł wzajemnie koszty postępowania między stronami (pkt IV).

Sąd Rejonowy ustalił, że powodowie są użytkownikami wieczystymi nieruchomości położonej w K. składającej się z dz. ewid. nr (...) obj. KW (...) stanowiącej własność Skarbu Państwa. Powodowie nabyli to prawo od Zakładu Usług (...) Sp. z o.o. na podstawie umowy zawartej w dniu 10.12.1999r. Rep. A Nr (...). Nabycie wieczystego użytkowania nastąpiło w celu prowadzenia działalności gospodarczej w ramach firmy Zakład (...). Nabywając prawo wieczystego użytkowania działki powodowie przejęli po poprzednikach prawnych obowiązek uiszczania rocznej opłaty w wysokości 3% stawki liczonej od wartości gruntu. Powodowie nabyli od Zakładu Usług (...) Sp. z o.o. również sąsiednie działki, w tym budynek pensjonatu (...). Po nabyciu działki powodowie przez kilka lat nie prowadzili na niej żadnych inwestycji budowlanych. W 2007r. wybudowali na niej wiatę ogniskową, do której doprowadzili prąd i bieżącą wodę. W dniu 31.12.2007r. pomiędzy powodami a A. G., G. H. i K. G. (2) prowadzącymi działalność w formie spółki jawnej (...)z siedzibą w P. została zawarta umowa najmu części dz. ewid. nr (...) z przeznaczeniem na zagospodarowanie jej w zakresie rekreacyjno-wypoczynkowym (organizacja miejsca na ognisko i inne imprezy rekreacyjne) wraz z możliwością wynajmu miejsca osobom trzecim, w celach organizacji imprez rekreacyjnych. Dodatkowo wynajmujący oddał najemcy do używania pozostałą część działki w okresie sezonu letniego z przeznaczeniem na cele rekreacyjno-sportowe. Umowa najmu została zawarta na czas nieokreślony i jest kontynuowana. Najemca korzysta z gruntu zgodnie z przeznaczeniem zawartym w umowie. Ok. 300 m ^{( 2)} dz. ewid. nr (...)wykorzystywana jest jako plac postojowy dla samochodów należących do Zakładu (...) s.c. oraz podręczny warsztat budowlany. Pozostała część nieruchomości nie jest użytkowana. Do dnia 25.04.2008r. część działki o pow. 0,0231 ha była wydzierżawiana jednostce budżetowej Miejskiego Przedsiębiorstwa (...) Sp. z o.o. w K. na potrzeby znajdującego się na niej zbiornika wodnego. Począwszy od 1.01.2010r. opłata roczna za wieczyste użytkowanie dz. ewid. nr (...) wynosi 25.579,35 zł. Została ona ustalona wyrokiem Sądu Rejonowego w Muszynie z dnia 31.12.2010r., sygn. akt I C 79/09, zmienionym wyrokiem Sądu Okręgowego w Nowym Sączu z dnia 19.05.2011r., sygn. akt III Ca 208/11. W dniu 27.10.2011r. wspólnicy spółki cywilnej Zakładu (...) w P. zwrócili się do Starosty Powiatowego w N. z wnioskiem o zmianę wysokości stawki procentowej opłaty rocznej z tytułu wieczystego użytkowania gruntu Skarbu Państwa z 3% na 2%. Starosta (...) nie uwzględnił wniosku uznając, że nie nastąpiła trwała zmiana sposobu korzystania z gruntu. Orzeczeniem z dnia 23.10.20103r. SKO w N. w sprawie (...)uwzględniło wniosek i orzekło o zmianie stawki procentowej opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego gruntu z 3% na 2% - obowiązującej od 1.01.2012r. W dniu 28.12.2012r. wspólnicy spółki cywilnej Zakładu (...) w P. zwrócili się do Starosty Powiatowego w N. z żądaniem obniżenia opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego gruntu podnosząc, iż wartość dz. ewid. nr (...)uległa znacznemu obniżeniu. Do wniosku załączyli operat szacunkowy wykonany na zlecenie wnioskodawców przez rzeczoznawcę majątkowego M. P.. W odpowiedzi na wniosek Starosta odmówił dokonania wnioskowanej aktualizacji opłaty rocznej. Orzeczeniem z dnia 4.11.2013r. SKO w N. w sprawie (...)uwzględniło wniosek skierowany przez Zakład (...) s.c. w P. i ustaliło opłatę roczną z tytułu użytkowania wieczystego gruntu w kwocie 5.620 zł obowiązującą od 1.01.2013r., co stanowi 2% wartości nieruchomości. Od obu orzeczeń SKO Starosta (...) złożył sprzeciwy, co skutkowało przekazaniem spraw do sądu. Wartość rynkowa nieruchomości stanowiącej dz. ewid. nr(...)aktualna na dzień 1.01.2013r. wyniosła 511.915 zł.

W tak ustalonym stanie faktycznym Sąd Rejonowy, powołując się na treść art. 80 ust. 3 u.g.n. i art. 72 ust. 3 u.g.n. stwierdził, że powodowie nabyli przedmiotową nieruchomość w 1999r. dla celów prowadzonej działalności gospodarczej, a ich poprzednik prawny miał obowiązek uiszczać opłatę roczną z tytułu wieczystego użytkowania w wysokości 3%, co oznacza, że nieruchomość ta nie została oddana w wieczyste użytkowanie na cele turystyczne i zmiana stawki procentowej z 3% na 2% wymagałaby wykazania, że nastąpiła trwała zmiana sposobu korzystania z nieruchomości, czego w ocenie Sądu I instancji powodowie nie wykazali, w szczególności nie udowodnili, aby dz. ewid. nr (...)przez nich w całości lub w większej części wykorzystywana w sposób trwały w celach turystycznych. Za częściowo uzasadnione uznał natomiast Sąd Rejonowy żądanie polegające na dokonaniu aktualizacji opłaty rocznej z tytułu wieczystego użytkowania i powołując się na treść art. 77 ust. 3 u.g.n. ustalił opłatę roczną z tytułu wieczystego użytkowania nieruchomości w wysokości 15.357,50 zł, co stanowi 3% ustalonej wartości nieruchomości (511.915 zł) i obowiązuje od dnia 1.01.2013r.

O kosztach należnych Skarbowi Pastwa Sąd I instancji orzekł na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych w zw. z art. 100 k.p.c. a o kosztach procesu pomiędzy stronami na podstawie art. 100 k.p.c. poprzez ich wzajemne zniesienie.

Powyższy wyrok w zakresie pkt II zaskarżyli powodowie apelacją, w której zarzucili: 1) naruszenie art. 221 ust. 1 i 3 w zw. z art. 72 ust. 3 pkt 4a u.g.n. przez ich niezastosowanie i oparcie wyrzeczenia na niewłaściwej podstawie prawnej; nierozpoznanie istoty sprawy; 2) sprzeczność istotnych ustaleń Sądu z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego wskutek naruszenia art. 233 § 1 i art. 227 k.p.c. przez brak wszechstronnego rozważenia materiału dowodowego i uznanie, że pomimo, iż przedmiotowa nieruchomość stanowi całość większego kompleksu składającego się z dz. ewid. nr (...)(na której posadowiony jest pensjonat) i dz. ewid. nr (...)(która stanowi zaplecze rekreacyjno-wypoczynkowe dla mieszkających w pensjonacie turystów, znajduje się na niej plac zabaw, boisko, wiata ogniskowa, ławki i ścieżki spacerowe), nie jest ona przeznaczona na działalność turystyczną; 3) błędną wykładnię art. 72 ust. 3 pkt 4a u.g.n. w zw. z art. 3 ustawy z dnia 29.08.1997r. o usługach turystycznych i uznanie, że działalność prowadzona na przedmiotowej nieruchomości nie mieści się w pojęciu nieruchomości gruntowej wykorzystywanej na cele turystyczne, 4 ) wadliwe zastosowanie art. 73 ust. 2 u.g.n., oparcie wyroku na niewłaściwej podstawie prawnej i uznanie, że podstawą powództwa jest w/w przepis, podczas gdy obowiązkiem Sądu jest dokonanie subsumcji stanu faktycznego do właściwej normy prawnej, co stanowi zaniechanie zbadania materialnej podstawy żądania.

Wskazując na powyższe zarzuty apelujący wnieśli o zmianę wyroku w zaskarżonej części przez uwzględnienie powództwa i ustalenie, że opłata roczna za użytkowanie wieczyste wskazanej nieruchomości przy zastosowaniu stawki w wysokości 2% wartości nieruchomości wynosi:- od 1.01.2012r. - 17.052,90 zł, - od 1.01.2013r. – 10.238,30 zł (uwzględniając treść rozstrzygnięcia z dnia 30.03.2016r. w zakresie pkt I sentencji), ewentualnie o uchylenie wyroku w zaskarżonej części i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania na zasadzie art. 386 § 4 k.p.c. ze względu na nierozpoznanie istoty sprawy. Powodowie wnieśli nadto o zasądzenie od pozwanego na ich rzecz kosztów postępowania sądowego, w tym kosztów zastępstwa procesowego za I i II instancję.

Strona pozwana nie złożyła odpowiedzi na apelację.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja zasługuje na uwzględnienie, albowiem zarzuty w niej zawarte są zasadne. Na wstępie należy stwierdzić, że w toku kontroli instancyjnej nie stwierdzono uchybień proceduralnych, skutkujących nieważnością postępowania a podlegających uwzględnieniu z urzędu. Jeśli chodzi o stan faktyczny ustalony przez Sąd Rejonowy, to w zasadzie jest on prawidłowy, gdyż wynika z zebranego w sprawie materiału dowodowego. Ustalenia te jednakże nie są pełne i wymagają uzupełnienia o fakty istotne dla rozstrzygnięcia.

Działka ewidencyjna nr (...) powstała z połączenia działek o numerach : (...) o łącznej pow. 1,3852 ha. Prawo wieczystego użytkowania co do tych działek zostało nabyte z mocy prawa z dniem 5.12.1990r. przez osobę prawną ( (...)). Nabycie to zostało potwierdzone decyzją uwłaszczeniową Wojewody (...) z dnia 12 lipca 1994r. znak (...). W powołanej decyzji nie wykazano celu nabycia przedmiotowej nieruchomości.

( dowód: wykaz zmian gruntowych k. 7 akt administracyjnych nr (...). badanie akt i dokumentów księgi wieczystej w opinii biegłej A. J. k. 91)

A. G. i K. G. (1) prowadzący firmę Zakład (...) spółka cywilna z siedzibą w M. zakupili działki (...) objęte KW nr (...) od Zakładu Usług (...) Spółki z o.o. z siedzibą K. aktem notarialnym z 10 grudnia 1999r. Przedmiotem umowy sprzedaży były także działki nr (...) objęte KW nr (...) i zabudowane budynkiem Ośrodka (...) przy ul. (...) murowanego, krytego blachą, trzykondygnacyjnego o pow. użytkowej 478 m ³ i kubaturze 12724 m ³. Działki (...) później utworzyły działkę ewidencyjną nr (...), przylegającą do działki nr (...). Wszystkie w/w działki w dacie zakupu przez powodów stanowiły jedną całość gospodarczą.

W związku z nabyciem w/w działek A. G. i K. G. (1) poszerzyli przedmiot prowadzonej działalności gospodarczej firmy (...) o działalność określoną w rejestrze jako: miejsca krótkotrwałego zakwaterowania, pozostałe, gdzie indziej niezaklasyfikowane, bary, stołówki, wynajem nieruchomości na własny rachunek. Celem nabycia obu wyżej opisanych nieruchomości było prowadzenie działalności związanej z turystyką. Powodowie liczyli na możliwość rozwoju tego rodzaju działalności. W chwili zakupu w/w nieruchomości otrzymali od poprzednika prawnego koncepcję ośrodka wypoczynkowo-hotelowego i sportowego. Zakład Usług (...) planował bowiem rozbudowę budynku wczasowego, realizację motelu, realizację małego pola namiotowego, realizację hali sportowej.

( dowód: zeznania A. G. k.147-148, koncepcja k. 35 i następne)

Po przejęciu nieruchomości przez spółkę (...) działki (...) stanowiły zaplecze rekreacyjne dla pensjonatu znajdującego się na działkach (...) i prowadzonego przez w/w spółkę do 2007r. W okresie letnim teren stanowiący obecnie działkę (...) był wykorzystywany pod przyczepy kempingowe, namioty i ścieżki spacerowe. W 2007r. na działce (...) powstała wiata ogniskowa, doprowadzono do niej bieżącą wodę i prąd.

( dowód: zeznania A. G. k. 147-148 oraz w aktach I C 79/09 k. 130-131, wykaz zmian gruntowych k. 7 akt administracyjnych nr (...)., zaświadczenia o działalności gospodarczej powodów k. 32 i 33 akt I C 79/09, lista rodzajów działalności k. 38 akt administracyjnych (...). ).

W związku z potrzebą uzyskania środków finansowych na remont pensjonatu w 2007r. powstała spółka jawna(...) A. G., K. G. (1) i G. H.. (...) spółka cywilna (...) wniosła prawo własności działki (...) jako aport do spółki jawnej (...). Mimo formalnej zmiany właściciela działki (...) nie zmienił się sposób korzystania z w/w działki oraz z działki sąsiedniej nr (...).

Na działce (...) jest pensjonat prowadzony przez spółkę (...) a działka (...) stanowi zaplecze tego pensjonatu. W wiacie na działce (...) odbywają się imprezy plenerowe. Poza tym turyści korzystają z tej działki w okresie letnim w celach rekreacyjnych. Jedynie około 300 metrów kwadratowych działki nr (...) jest wykorzystywane w związku z działalnością budowlano- remontową spółki (...). Jest tam warsztat podręczny oraz miejsce postoju pojazdów.

Teren działki (...) w aktualnym planie zagospodarowania przestrzennego miasta K. z 2012r. został przeznaczony po tereny zieleni ( około 2 ary) tereny lasów ( około 45 arów), tereny rolnicze ( około 79 arów) i tereny zabudowy mieszkaniowej z dopuszczalnością usług ( około 10 arów).

( dowód : opinia biegłej A. J. k. 83 i następne).

Zaprezentowane wyżej fakty wynikały z dokumentów zalegających w aktach niniejszej sprawy, w aktach sprawy o sygn. I C 79/09 oraz w aktach administracyjnych a także z zeznań A. G., których wiarygodność nie była kwestionowana i w związku z tym nie wymaga szczegółowej oceny. Istota sporu pomiędzy stronami dotyczyła nie faktów ale ich oceny w świetle obowiązujących przepisów prawa materialnego.

W ocenie Sądu Okręgowego apelujący słusznie zarzucają, że Sąd Rejonowy błędnie oparł rozstrzygnięcie na treści art. 73 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami ( zwanej dalej u.g.n) i bezpodstawnie pominął regulację zawartą w art. 221 tej ustawy. U podstaw oceny prawnej Sądu pierwszej instancji legło zupełnie błędne założenie, że skoro poprzednik prawny powodów uiszczał opłatę roczną z tytułu wieczystego użytkowania w wysokości 3 % to oznacza, że przedmiotowa nieruchomość nie została oddana w wieczyste użytkowanie na cele turystyczne i zmiana stawki procentowej z 3% na 2 % wymagałaby wykazania, że nastąpiła trwała zmiana sposobu korzystania z nieruchomości powodująca zmianę celu, na który nieruchomość została oddana. Wniosek, że przedmiotowe założenie było nieprawidłowe uzasadnia kilka argumentów. Po pierwsze niejednokrotnie w praktyce zdarzało się, że w momencie powstania użytkowania wieczystego nie określono jego celu np. gdy wieczyste użytkowanie powstało z mocy prawa. Po drugie do 21 września 2004r. przepisy o stawkach opłat rocznych za wieczyste użytkowanie ( tj. art. 72 ust. 3 u.g.n.) nie przewidywały stawki 2 % za nieruchomości gruntowe na działalność turystyczną a stawka 3 % miała charakter stawki ogólnej mającej zastosowanie we wszystkich przypadkach innych niż wskazane w art. 72 ust.3 pkt 1- 4 u.g.n. Po trzecie art. 73 ust. 2 u.g.n. nie jest jedynym przepisem dotyczącym zmiany wysokości stawki opłaty rocznej. Oprócz możliwości zmiany stawki procentowej opłaty rocznej za wieczyste użytkowanie spowodowanej trwałą zmianą sposobu korzystania z nieruchomości powodującą zmianę celu, na który nieruchomość została oddana, ustawodawca przewidział bowiem również możliwość zmiany stawki przedmiotowej opłaty wynikającą ze zmiany przepisów, a konkretnie z wprowadzenia kolejnych wyjątków od stawki ogólnej w wysokości 3 %. W tym miejscu mowa o pominiętym przez Sąd Rejonowy przepisie art. 221 u.g.n., który stanowi, że przepisy art. 72 ust. 3 stosuje się odpowiednio do nieruchomości gruntowych oddanych w użytkowanie wieczyste przed dniem 1 stycznia 1998 r., z wyjątkiem nieruchomości, dla których stawki procentowe opłat rocznych zostały ustalone w wysokości powyżej 3%. Zmiany wysokości stawek procentowych opłat rocznych dokonują właściwe organy stosując tryb postępowania określony w art. 78-81. Jeżeli przy oddaniu nieruchomości gruntowej w użytkowanie wieczyste nie została określona wysokość stawki procentowej opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego, właściwy organ określi wysokość tej stawki, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 217 ust. 1, stosując tryb postępowania określony w art. 78-81. Jeżeli przy oddaniu nieruchomości gruntowej w użytkowanie wieczyste nie został określony cel, na który nieruchomość była oddana, stawkę procentową opłaty rocznej przyjmuje się stosownie do celu wynikającego ze sposobu korzystania z nieruchomości.

Jak przypomniał Sąd Najwyższy w uzasadnieniu wyroku z dnia 11 maja 2011r. sygn. akt I CSK 397/10 art. 221 ust. 1 u.g.n. w pierwotnym brzmieniu stanowił, że przepisy art. 72 ust. 3 u.g.n. stosuje się odpowiednio do nieruchomości gruntowych oddanych w użytkowanie wieczyste przed wejściem w życie niniejszej ustawy i zobowiązywał właściwe organy do dokonania w terminie roku od wejścia w życie ustawy zmiany wysokości dotychczasowych stawek, przy zastosowaniu trybu określonego w art. 78-81 u.g.n. Był to więc typowy przepis przejściowy, mający na celu dostosowanie dotychczasowych stawek procentowych opłat rocznych do stawek wprowadzonych nową ustawą. Z dniem 15 lutego 2000 r. przepis ten uległ zmianie na skutek wejścia w życie ustawy z dnia 7 stycznia 2000 r. o zmianie ustawy o gospodarce nieruchomościami oraz innych ustaw (Dz. U. Nr 6, poz. 70). Obecnie stanowi on, że przepisy art. 72 ust. 3 stosuje się odpowiednio do nieruchomości gruntowych oddanych w wieczyste użytkowanie przed dniem 1 stycznia 1998 r., z wyjątkiem nieruchomości, dla których stawki procentowe opłat rocznych zostały ustalone w wysokości powyżej 3%. Stanowi on również, że zmiany stawek procentowych opłat rocznych dokonują właściwe organy, stosując tryb postępowania określony w art. 78-81 u.g.n. Najbardziej rzucająca się w oczy zmiana polegała na wyeliminowaniu terminu rocznego, w którym miały zostać dostosowane stawki dotychczasowe do stawek wprowadzonych nową ustawą. W ten sposób przepis ten utracił swoją pierwotną funkcję przepisu przejściowego, dostosowawczego, a stał się przepisem o charakterze uniwersalnym. Z tego płyną dwa wnioski. Pierwszy, że norma ta stanowi podstawę prawną do zmiany stawki procentowej obowiązującej przez wejściem w życie ustawy o gospodarce nieruchomościami (1 stycznia 1998 r.). Drugi - przy zastosowaniu rozumowania a maiori ad minus - że tym bardziej stanowi on podstawę prawną także do późniejszych zmian stawek procentowych opłat rocznych wprowadzonych mocą ustawy.

Zgodnie z treścią art. 221 ust. 3 u.g.n. jeżeli przy oddaniu nieruchomości gruntowej w użytkowanie wieczyste nie został określony cel, na który nieruchomość była oddana, stawkę procentową opłaty rocznej przyjmuje się stosownie do celu wynikającego ze sposobu korzystania z nieruchomości. Jak podnosi się w doktrynie i orzecznictwie przewidziane w art. 221 ust. 3 u.g.n. określenie „oddanie nieruchomości w użytkowanie wieczyste" należy odnieść również do nabycia tego prawa z mocy ustawy. Jak wynika z uzasadnienia wyroku Sądu Najwyższego z dnia 29 czerwca 2007r w sprawie o sygn. I CSK 133/07 jeśli użytkowanie wieczyste powstało z mocy prawa i w konsekwencji nie został określony jego cel to, stawkę procentową opłaty rocznej przyjmuje się stosownie do celu wynikającego ze sposobu korzystania z nieruchomości. W takim przypadku sposób korzystania z nieruchomości ma znaczenie determinujące oznaczenie celu ustanowienia prawa i w efekcie także - stawkę opłaty za użytkowanie wieczyste.

Przekładając powyższe na stan faktyczny niniejszej sprawy należy stwierdzić, że przejęcie przez powodów od poprzednika prawnego obowiązku płacenia opłaty rocznej z tytułu wieczystego użytkowania w wysokości 3 % wartości nieruchomości gruntowej nie wynikało z celu, na który oddano nieruchomość w wieczyste użytkowanie ( bo takowy nie został określony) lecz z faktu, że przed 22 września 2004r. przepisy prawa nie przewidywały niższej stawki dla nieruchomości wykorzystywanych na działalność turystyczną a stawka 3 % była stawka ogólną. Z chwilą wprowadzenia art. 72 ust. 3 pkt. 4a ustawy tj. z chwilą ustanowienia nowej stawki procentowej 2 % dla nieruchomości gruntowych na działalność turystyczną powodowie uzyskali roszczenie o obniżenie stawki procentowej opłaty za użytkowanie wieczyste działek, które w późniejszym czasie utworzyły działkę ewidencyjną nr (...). W dniu wejścia w życie w/w przepisu tj. w dniu 22 września 2004r. powodowie wykorzystywali teren stanowiący obecnie działkę (...) jako zaplecze rekreacyjno-wypoczynkowe ich pensjonatu wczasowego dla turystów znajdującego się na działkach (...) ( obecnej działce (...)) i był to dominujący sposób korzystania z tej nieruchomości. Taki sposób korzystania z przedmiotowego terenu przejęli po swoim poprzedniku prawnym tj. Zakładzie Usług (...) Sp. z o.o. i taki sposób trwa do chwili obecnej, mimo zmiany właściciela działki (...). Należy bowiem podkreślić, że spółki (...) są powiązane osobowo i kapitałowo. Przyznany przez powodów fakt, że na trzech arach działki (...) stoi koparka i samochód oraz warsztat stanowiący przechowalnię drobnego sprzętu a więc przedmioty związane z branżą remontowo - budowlaną spółki (...) w ocenie Sądu Okręgowego nie wyklucza możliwości przyjęcia stawki 2%, ponieważ taki sposób korzystania z działki (...) dotyczy zaledwie 2 % jej ogólnej powierzchni a branża remontowo- budowlana nie wyczerpuje zakresu działalności gospodarczej spółki cywilnej (...). Jak wynika z ustaleń Sądu w związku z nabyciem działek od Zakładu Usług (...) spółka cywilna (...) poszerzyła zakres swojej działalności o usługi związane z obsługą turystów. O tym, jaki jest przedmiot działalności danej firmy, nie decyduje jej nazwa, lecz treść wpisów w ewidencji działalności gospodarczej. W związku z tym zapis w akcie notarialnym z dnia 10.12.1999r. o treści: „ …nabycia dokonuje za pieniądze pochodzące z majątku odrębnego dla celów związanych z prowadzoną przez nich działalnością gospodarczą w ramach firmy Zakład (...) spółka cywilna z siedzibą M. P. nr (...)” nie należy interpretować jako nabycia dla celu prowadzenia działalności remontowo-budowlanej, lecz jako nabycie dla celu prowadzenia działalności gospodarczej przed w/w spółkę. Skoro działalność spółki (...) jest wielorodzajowa i polega również na świadczeniu usług dla turystów, to zacytowany wyżej zapis z umowy nabycia wieczystego użytkowania nie przesądza o sposobie korzystania z nieruchomości.

Istotne jest i to, że położenie działki nr (...), rodzaj użytków i jej aktualne przeznaczenie w planie zagospodarowania przestrzennego uniemożliwiają dokonywanie istotnych zmian w jej obrębie a tym samym przesądzają o pozostawieniu tej działki w funkcjonalnym związku z pensjonatem prowadzonym na działce sąsiedniej. Sposób wykorzystywania zasadniczej powierzchni działki na potrzeby turystów ( imprezy plenerowe, sport, rekreacja, grzybobranie, spacery itp.) uzasadnia ocenę, że prawidłowa stawka opłaty rocznej winna być określona na poziomie 2 % .

Wyrażona powyżej ocena, że wysokość stawki opłaty rocznej determinuje zasadniczy tj. dominujący sposób wykorzystywania danej nieruchomości gruntowej ma uzasadnienie w stosowanym per analogiam przepisie art. 73 ust. 2 u.g.n., który stanowi, że jeżeli nieruchomość gruntowa została oddana w użytkowanie wieczyste na więcej niż jeden cel, stawkę procentową opłaty rocznej przyjmuje się dla tego celu, który w umowie o oddanie w użytkowanie wieczyste został określony jako podstawowy. Art. 221 ust. 3 u.g.n. odwołujący się do sposobu korzystania nieruchomości nie uregulował wprost zasad określenia stawki w sytuacji, gdy dana nieruchomość jest wykorzystywana w różny sposób tj. na różne cele a jak pokazuje przykład niniejszej sprawy wystąpienie takiej sytuacji jest możliwe. W przypadku działki ewid. nr (...) jej duża powierzchnia i zróżnicowanie rodzaju użytków a także zróżnicowanie przeznaczenia terenu w planie zagospodarowanie przestrzennego daje możliwość korzystania z działki w różnorodny sposób. Logika i racjonalność nakazują taką interpretację przepisów, że o wysokości stawki decyduje zasadniczy i dominujący sposób wykorzystania danej nieruchomości, na podstawie którego określa się podstawowy cel wieczystego użytkowania.

Mając powyższe na uwadze na podstawie art. 221 ust. 1 i 3 u.g.n. w związku z art. 73 ust.2 i art. 81 ust. 1 u.g.n. oraz na zasadzie art. 386 §1 k.p.c. orzeczono jak w punkcie 1. sentencji. Zważywszy na ostateczny wynik sprawy I C 79/09 należy stwierdzić, że powodowie po raz pierwszy skutecznie zgłosili żądanie zmiany stawki procentowej w siedzibie Starosty (...) w czerwcu 2011r. i na zasadzie stosowanego odpowiednio art. 81 ust. 4 u.g.n. nowa stawka obowiązuje od 1 stycznia 2012r. Ostateczna wysokość opłaty rocznej wynika z zastosowania stawki 2% do wartości nieruchomości w poszczególnych okresach, która to wartość w postępowaniu apelacyjnym nie była już sporna.

W punkcie 2. orzeczono na zasadzie art. 385 k.p.c. i rozstrzygnięcie to dotyczy nieuwzględnionego przez Sąd Okręgowy żądania apelacji o zmianę zaskarżonego wyroku również w części dotyczącej rozstrzygnięcia o kosztach procesu w pierwszej instancji. Niniejsza sprawa stanowiła połączenie dwóch postępowań tj. o zmianę stawki procentowej oraz o aktualizację opłaty ( z uwagi na zmianę wartości nieruchomości) i w zakresie drugiego z w/w żądań roszczenie powodów zostało uwzględnione przez Sąd Rejonowy częściowo.

W punkcie 3. orzeczono na zasadzie art. 98 §1 k.p.c. w związku z art. 108 §2 k.p.c. Apelacja powodów dotyczyła kwestii zmiany stawki procentowej i kosztów procesu i w zasadniczej części żądania apelacji zostały uwzględnione, co uzasadnia zasądzenie na rzecz powodów zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego od strony pozwanej.

(...)

(...)